Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi hisob-kitoblariga ko‘ra, O‘zbekiston Markaziy bankining asosiy stavkani 1 foiz bandga tushirishi ortidan aholi iste’moli oshishi, kredit hajmi o‘sishi kutilmoqda. Buning natijasida bazaviy ssenariyga nisbatan mamlakat YAIM 0,55 foizga ko‘payadi.
Yanvar oyida o‘zbekistonliklar orasida ko‘chmas mulk sotib olishga talab dekabrga nisbatan 19,7 foizga oshdi. Shu bilan birga, ikkilamchi bozorda uy-joy narxi bir yilda 20,2 foizga ko‘tarildi.
2022-yilda O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozoridagi faollik 3,8 foizga oshdi. Ikkilamchi bozorda o‘rtacha narxlar yil davomida 16,5 foizga, Toshkent shahrida esa 24 foizga oshgan. Shu bilan birga, poytaxtda ijaraga beriladigan uy-joylar 34 foizga qimmatlashdi.
Prezident 20 dekabrdagi parlamentga murojaatida eng ko‘p «ta’lim» (25 marta), «aholi» (22 marta), «maktab» (23 marta), «xalq», «investitsiya», «tadbirkorlik», «konstitutsiya», «mahalla» va «energetika» so‘zlarini ishlatdi. Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi murojaat tahlilini taqdim etishdi.
O‘zbekistonda avtomobil bozori yilning birinchi yarmida ikki baravardan ziyod oshdi. O‘sishning asosiy qismi eski avtomobillar savdosi bo‘yicha 308 ming bitim tuzilgan ikkilamchi bozorga to‘g‘ri keldi. Xorijiy avtomobillar savdosi 50 foizga oshdi.
2020 yildagi koronovirus inqirozidan so‘ng O‘zbekistonda uy-joy ko‘chmas mulk bozori to‘liq tiklandi. Mutaxassislarning fikricha, bunga imtiyozli ipoteka kreditlari va subsidiyalar bo‘yicha davlat dasturlari sabab bo‘lgan. Jumladan, fevral oyida ko‘chmas mulk oldi-sotdisi yanvar oyiga nisbatan 24,1 foizga oshdi.
Noyabrda O‘zbekistonda ko‘chmas mulk oldi-sotdisi bo‘yicha 22,5 mingta shartnoma tuzildi, bu bir oy oldingiga nisbatan 4 foizga, o‘tgan yilning noyabriga nisbatan esa 14,4 foizga ko‘pdir. Shu bilan birga, ITIM hisob-kitoblariga ko‘ra, ipoteka asosida uy-joy sotib olish imkoniyatiga ega bo‘lgan aholi ulushi 26 foizni tashkil etadi.
Ikkilamchi bozorda ko‘pgina avtomobil modellarining narxi sezilarli darajada oshdi. Narxlarning keskin o‘sishi yangi mahalliy avtomobillarni ishlab chiqarishning sekinlashishi bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Ushbu holat «ikkinchi qo‘l» avtomobillariga bo‘lgan talabni oshirib yubordi.
Avgust oyida O‘zbekiston avtomobil bozorida savdoning sezilarli o‘sishi kuzatildi, deb xabar beradi Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi. Shu bilan birga, yangi avtomobillarni sotish hajmi pasayishda davom etmoqda va o‘sish eski avtomobillarning ikkilamchi bozoridagi faollik sabab ta’minlanmoqda.
Iyulda O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozorida talabning pasayishi kuzatildi, deya xabar qildi Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi. Bunga epidemiologik vaziyatning yomonlashgani va ipoteka kreditlari hajmining kamayishi sabab qilib ko‘rsatildi.
Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi hududlarni iqtisodiy-ijtimoiy rivojlantirish dasturlarini ishlab chiqish bo‘yicha biznes-tahlil va tavsiyalar tayyorlaydi. Beshta viloyatda markaz filiallari ochiladi.
So‘nggi yillarda O‘zbekistonda tadbirkorlikni rivojlantirishdagi yutuqlarga qaramasdan, pandemiya biznesga qiyinchiliklar tug‘dirdi. Tadbirkorlarning davlat oldidagi qarzi 3,4 barovarga, muddati o‘tgan kreditlar miqdori 63%ga oshdi. Respondentlarning 44% majburiy homiylik bilan shug‘ullangan.
Aprelda ko‘chmas mulkka bo‘lgan talab uzoq muddati tendensiyaga qaytdi. Shartnomalar soni soni oshib, rekordlar o‘rnatilishi mumkin, lekin narxlarning keskin o‘sishi kuzatilmaydi.
O‘zbekistonda bir litr o‘simlik yog‘i narxi hafta davomida 0,5 foizga arzonlashib, 19,1 ming so‘mgachani tashkil etdi, deya ma’lum qildi ITIM. Narxlar 9 viloyatda arzonlashgan bo‘lsa, Toshkent va qolgan hududlarda qimmatlashishda davom etmoqda. Moliya vaziri o‘rinbosari Dilshod Sultonov avvalroq QQS stavkasining pasayishi xizmat va tovarlarning arzonlashuviga ta’sir qilmasligini ta’kidlagan edi.
Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi tadqiqotlari aksariyat tadbirkorlar mamlakatdagi ishbilarmonlik muhitini ijobiy baholashini, biroq ularning biznesini yanada qo‘llab-quvvatlash zarurligini ko‘rsatdi. Yer uchastkalari ajratish, soliq stavkalarini va kreditlar bo‘yicha foiz stavkalarini pasaytirish va boshqa muammolar tadbirkorlarni tashvishga solayotgani ma’lum bo‘ldi.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting